Από μαθητής, κάθε φορά
που ο δάσκαλος μας μιλούσε για κάποιον
από τους μεγάλους πολέμους, είχα στο
μυαλό μου καρφωμένη μια απορία. Τι
σκεφτόταν οι άνθρωποι εκείνης της
εποχής; τι έκαναν για να σταματήσουν
τον πόλεμο; Δυστυχώς, οι απαντήσεις
θόλωναν καθώς ο περίγυρος είχε τον τρόπο
του να διοχετεύει τη σκέψη μας σε
παρελκυστικές εικόνες, του κακόγουστου
εθνικιστικού τύπου κυρίως.
Και να που ήρθε η
πραγματικότητα για να θέσει, με το δικό
της τιτάνιο τρόπο, ξανά το ερώτημα. Τι
στο διάολο θα κάνουν οι άνθρωποι μπροστά
σε τούτον τον επικείμενο πόλεμο;
Πριν λίγες μέρες
πραγματοποιήθηκε στην πόλη μας ένα
εθνικιστικό συλλαλητήριο, απ'αυτά «για
τη Μακεδονία». Για την επιτυχία του
κινητοποιήθηκαν στο φως της μέρας
διάφοροι πολιτιστικοί σύλλογοι (δεν
θέλω να αναφερθώ παραπέρα, για όποιον/α
ενδιαφέρεται τα καλέσματα υπάρχουν στο
internet) καθώς και
κάποιες ομάδες ορθόδοξων χριστιανών,
και πίσω από το φως διάφοροι εθνικιστές,
ναζί και τραμπούκοι, που τόσα χρόνια
-ακόμη και στην εποχή της θεαματικής
ανόδου των εκλογικών ποσοστών της ΧΑ-
δεν είχαν καταφέρει να εμφανιστούν
ανοιχτά στην πόλη.
Το συλλαλητήριο
αυτό -παρά την προώθηση, την κάλυψη, και
τα θριαμβευτικά ρεπορτάζ- υπήρξε μια
οικτρή αποτυχία. Μια πλατεία πλημμυρισμένη
από υπαλλήλους των σωμάτων ασφαλείας,
κάποιες εκατοντάδες περαστικών που
στεκόταν για λίγα λεπτά για να καταλάβουν
και να φωτογραφίσουν, και στη μέση της
πλατείας μια μάζωξη 700 περίπου ανθρώπων,
που παρίστανε τη λαοθάλασσα που τους
είπαν ότι θα είναι αλλά δεν ήταν...
Δυστυχώς, αυτό
το εθνικιστικό φιάσκο κατάφερε να
προκαλέσει μια θλιβερή καινοτομία. Μέσα
στις συλλογικότητες που το υποστήριξαν
φιγουράρισε και η ΕΛΜΕ Ιωαννίνων, το
εργασιακό σωματείο των καθηγητών και
καθηγητριών της Μέσης Εκπαίδευσης (για
την ιστορία, η απόφαση πάρθηκε στο ΔΣ
του σωματείου με τις ψήφους της ΔΑΚΕ,
μία ψήφο από την ΠΕΚ και ένα λευκό από
τις ΣυνΕΚ). Το σωματείο μας είναι εδώ
και καιρό στα κακά του τα χάλια, αυτό
είναι αλήθεια, μα αυτή η απόφαση ήταν
ένας εξευτελισμός που με στενοχώρησε
αφάνταστα.
Ξέρεις, υπάρχουν
πάρα πολλοί τρόποι να αποτρέψεις τον
πόλεμο κι ακόμη περισσότεροι για να τον
ξεκινήσεις. Πολλά μπορούν να ειπωθούν
για το αν στην ιστορία η μία ή η άλλη
απόφαση ήταν προς την κατεύθυνση της
ειρήνης ή του πολέμου, για το αν πέτυχε
το σκοπό της, για το αν πέτυχε το αντίθετο
απ'αυτό που προσδοκούσε, μα σίγουρα
υπάρχει μια τακτική που δεν λαθεύει:
κάθε φορά που χτυπάς το τύμπανο του
πολέμου ο πόλεμος έρχεται πιο κοντά.
Εκείνος που σηκώνει το χέρι του για να
χτυπήσει το μακάβριο αυτό τύμπανο δεν
έχει δικαιολογία, δεν μπορεί να πει «το
έκανα για την ειρήνη, το έκανα για τη
ζωή», εκτός κι αν είναι ένας τελειωμένος
υποκριτής.
Με την απόφασή
της η ΕΛΜΕ Ιωαννίνων χτύπησε το τύμπανο
του πολέμου. Δεν υπάρχει δικαιολογία
γι'αυτό. Το χτύπημα αυτό γίνεται ακόμη
πιο ντροπιαστικό αν σκεφτεί κανείς τι
πραγματικά σήμαινε: ένα σωματείο
δασκάλων, αυτών που περισσότερο απ'όλους
θα έπρεπε να θυμίζουν μέχρι τελευταία
στιγμή τις συμφορές του πολέμου, αυτών
που θα έπρεπε να κρατάνε με νύχια και
με δόντια τα νιάτα στο δρόμο της ζωής,
της γνώσης και της δημιουργίας, αυτό το
συγκεκριμένο σωματείο φώναξε στους
μαθητές και τις μαθήτριες «φύγετε από
τις αίθουσες, φορέστε τη στολή και πάτε
να σκοτώσετε και να σκοτωθείτε». Μπορείς
να κάνεις ότι δεν καταλαβαίνεις, μπορείς
να πεις ότι στο κάτω-κάτω ήταν «απλά ένα
συλλαλητήριο για τα δίκαια της χώρας».
Ό,τι και να πεις όμως, όποια δικαιολογία
και σοφιστεία και να επιστρατεύσεις,
το χέρι του σωματείου μας κατέβηκε πάνω
στο τύμπανο, το χτύπησε και, κρυμμένο
πίσω από «τα δίκαια της χώρας», ψέλλισε
«πόλεμος!».
Δεν με ενδιαφέρει
το ότι η απόφαση αυτή συντρίφτηκε πάνω
στην ολοκληρωτική απουσία εκπαιδευτικών
από τη θλιβερή εθνικιστική φιέστα. Δεν
με ενδιαφέρει για ποιους λόγους, κάτω
από ποιες πιέσεις ή προσδοκίες (πολιτικές
ή και προσωπικές) προέκυψαν οι ψήφοι
που στήριξαν αυτό το αίσχος. Η πραγματικότητα
της υπογραφής δεν αλλάζει, το σωματείο
των εκπαιδευτικών έχει πολλή δουλειά
μπροστά του για να ξεπλύνει το τεράστιο
αυτό σφάλμα.
Λέω «σφάλμα»
ενώ μόλις πριν έγραψα για «πιέσεις» και
για «προσδοκίες». Μπορεί να είναι κι
έτσι. Μπορεί αυτή να είναι η απάντηση
στο ερώτημα «τι έκαναν οι άνθρωποι
μπροστά στον πόλεμο;». Τι έκαναν; Τι άλλο
από τις συνηθισμένες μικροβρωμοδουλειές
τους...
Λευτέρης Παπαθανάσης
Μέλος Παρέμβασης Εκπαιδευτικών
(Η φωτογραφία
είναι από το δημοσιογραφικό site
«Τύπος Ιωαννίνων»,
www.typos-i.gr)
